Martin Margiela (1957, woont en werkt in België en Frankrijk) werd gevraagd om een kunstwerk te maken voor de vernieuwde Schuttershofstraat, een belangrijke winkelstraat in het centrum van Antwerpen. De vele etalages, het flaneren (het zien en gezien worden), glans en verleiding, maar ook de grootstedelijke dynamiek, ruwheid en onvoorspelbaarheid: al deze elementen vormen de context van Blinds (2024), Margiela’s eerste monumentale buitensculptuur.
Stilstand en dynamiek
Spel met privacy
Een object dat we associëren met privacy – het lamellengordijn waarachter we ons verschuilen, weg van de blikken van anderen – wordt en plein public opgesteld. Wat hier precies aan het zicht onttrokken wordt, blijft een mysterie. Margiela speelt een spel met de voorbijganger: die is vrij te bedenken wat verborgen wordt. Wie tracht “achter het gordijn” te kijken door rond de sculptuur te lopen, belandt terug bij af.
Knipoog naar Magritte
De zilverkleurige lamellen blijven onbeweeglijk stil hangen, terwijl de drukte van de stad voorbijraast. Het kunstwerk verschijnt als een luchtspiegeling, een eeuwigdurend droombeeld, een knipoog naar het Belgische surrealisme dat een grote inspiratiebron is voor Margiela. Zoals René Magritte zei: “Ieder ding dat we zien verbergt een ander, we verlangen steeds te zien wat verborgen wordt door hetgeen zichtbaar is."
Verwachting
Blinds vat het gevoel dat iets verborgen is maar ieder moment geopenbaard kan worden. De kunstenaar brengt dit moment terug tot haar essentie, vat het in een vorm, en materialiseert deze vorm zo sprekend en duurzaam mogelijk. Het voelt alsof er iets staat te gebeuren, maar het kunstwerk staat stil.
© Tom Cornille
De stad als plek van verwondering
Inspiratiebron
De stad met haar publieke ruimte is sinds lang een belangrijke inspiratiebron voor Margiela. Van 1988 tot 2008 stond hij aan het hoofd stond van het baanbrekende modehuis Maison Martin Margiela. In eerder beeldend werk ontleende de kunstenaar schijnbaar banale objecten aan de stedelijke omgeving die hij op een surreële manier transformeert, zoals een met bont beklede verkeerskegel. Met Blinds maakt Margiela nu de omgekeerde beweging: hij introduceert een lamellengordijn – een alledaags huiselijk object – in de publieke ruimte. Wat echter blijft is het gevoel van verbazing en verwondering.
Vergankelijk
Blinds deelt met Margiela’s eerdere werk, als modeontwerper en als beeldend kunstenaar, een grote gevoeligheid voor materialen en processen van vergankelijkheid. Sporen van de tijd of van aanraking worden niet verstopt of ongedaan gemaakt, maar behoren net tot de kern van de gekozen uitvoering. Blinds is vervaardigd uit roestvrij staal, een industrieel materiaal, maar werd geschuurd om de textuur van textiel na te bootsen, en vervolgens belegd met palladium.
In samenwerking met Kunst in de Stad
Het kunstwerk van Margiela vloeit samen met de volledige heraanleg van de Schuttershofstraat. Het nieuwe ontwerp van de straat brengt de identiteit van de handelaars in beeld. Nu wordt ook het unieke karakter van de straat uitgelicht door het kunstwerk Blinds van Martin Margiela. Het kunstwerk kwam tot stand in opdracht van stad Antwerpen onder begeleiding van Kunst in de Stad, Middelheimmuseum. Blinds wordt onderdeel van de collectie Kunst in de Stad, de stedelijke verzameling kunstwerken in de publieke ruimte van Antwerpen.