- De nummers van de kunstwerken komen overeen met de nummers op de tentoonstellingsroute in de bezoekersgids.
- Je vindt deze kunstwerken ook in de virtuele tour.
Eddy Ekete werd in 1978 geboren in Kinshasa (Democratische Republiek Congo) en Aude Bertrand werd in 1988 geboren in Valréas (Frankrijk). Ze wonen en werken afwisselend in Parijs (Frankrijk) en in Kinshasa (Democratische Republiek Congo). Voor Congoville werkt KinAct samen met de performers Louis Van Der Waal (°1979, Nederland), Precy Numbi (°1990, Democratische Republiek Congo) en Charlien Adriaenssens (°1988, België).
La maison du chef / Ndaku ya Mokonzi (2021)
Nummer 3 op de tentoonstellingsroute
Locatie: AVL Franchise Unit – Atelier Van Lieshout
Het project La maison du chef / Ndaku ya Mokonzi bestaat uit een installatie die het huis van een traditionele Congolese chef voorstelt, een radioprogramma waarin je als bezoeker jouw Congoville kan delen, gefilmde performances en performancepersonages.
Het huis van de Mokonzi is opgebouwd uit het afval dat het Westen in Afrika dumpt: KinAct geeft het ons terug. Dit ‘schenken’ verwijst naar de kolonisten die de chefs in hun huizen bezochten met geschenken (spiegels, alcohol of geweren) in ruil voor rechten op hun land. Net zoals het afval vandaag giftig is voor mens en milieu, waren het toen ook vergiftigde geschenken. KinAct wil de uitwisseling opnieuw invullen. Zij nodigen ons uit om onze eigen fragmenten Congoville met hen en hun luisteraars te delen: we kunnen verhalen en herinneringen vertellen tijdens hun radio-uitzending op 24 juli. Zo creëert hun werk ruimte om te verzamelen, uit te wisselen en te herstellen.
KinAct is vooral bekend van performances in de straten van Kinshasa, met figuren als de Homme Cannette en Papa Miracle (zie de performances op video). Voor het Middelheimmuseum hebben ze ook verschillende personages bedacht. Het zijn uitbundige figuren die de toeschouwer prikkelen; geen dandy’s maar gekleed in afvalmateriaal. Deze materialen hebben ook weer een betekenis, van het rubber uit de tijd van Leopold II tot het elektronisch afval van vandaag. Als deze figuren in beweging zouden komen, dan zouden ze luid en energiek zijn en bezoekers betrekken in bevreemdende ontmoetingen.
Radio KinAct Connect
Leden van KinAct verzorgen een live radioprogramma vanuit het AVL. Je kan de show online beluisteren, in het park of van thuis. Er zijn drie afleveringen:
#1: 30/05/2021: 13 tot 16 uur
Eerste radio-uitzending
Radio KINACT · Radio KINACT x Middelheim Museum
#2: 30/06/2021: 13 tot 16 uur
Radio-uitzending ‘indépendence’ met liveverbinding met Kinshasa. Via Radio Centraal in Antwerpen 106,7 MHz FM en stream www.radiocentraal.be.
#3: 24/07/2021: 13 tot 16 uur
Radio-uitzending ‘Parlement Debout Day’ waarop luisteraars hun emoties rond en herinneringen aan Congo (vanaf de koloniale tijd tot vandaag) kunnen delen.
Documentaire
Elie Mbansing, KinAct (2019), documentairefilm over het Performancefestival KinAct in Kinshasa.
KinAct is de afkorting van Kinshasa-in-actie en wil uitwisseling stimuleren tussen kunstenaars uit Afrika en Europa. Grote Afrikaanse steden zoals Kinshasa hebben een bloeiende artistieke scène met kunstenaars die hun werk rechtstreeks aan het publiek tonen, zonder galeries of musea zoals dat in het Westen gebruikelijk is. De KinAct-deelnemers creëren hun (straat)performances onmiddellijk voor de ogen van – en in interactie met – een miljoenenpubliek. Maatschappelijke thema’s zoals milieu, gezondheidszorg, bijgeloof, geweld, Afrikaanse identiteit en de strijd om te overleven staan daarbij centraal. Er wordt ook veel aandacht besteed aan workshops voor kinderen, die zich op verschillende manieren leren uitdrukken. Ook in Europa groeit de interesse voor deze aanpak, met een stijgend aantal straatperformancefestivals, sommige rechtstreeks geïnspireerd op KinAct.
De Congolese filmmaker en fotograaf Elie Mbansing is sinds het begin betrokken bij KinAct. In deze film geeft hij een Afrofuturistisch sfeerbeeld van de verschillende edities in Kinshasa.
De deelname van KinAct Collective aan de tentoonstelling werd mogelijk gemaakt door diverse partners zoals Maarten Vanden Eynde (ICC, Brussel - Lubumbashi), Philip Buyck (Lumumba Bibliotheek, Brussel), Gia Abrassart (Café Congo) en Anne Wetsi Mpoma.
KinAct Collective, La maison du chef/Ndaku ya mokonzi, 2021 © The Artists. Photo Léonard Pongo
Toza kaka / On est (encore) là (2021)
Nummer 5 op de tentoonstellingsroute
Locatie: Artiesteningang – John Körmeling
- Copyright film: de kunstenaars en Noud Wynants.
- Archieffilm: Les Marins congolais à Anvers door Gerard De Boe & Emile Degelin (1952)
- Collectie Cinematek Koninklijk Belgisch Filmarchief, Brussel; copyright Gerard De Boe en Cinematek.
Rond 1950 werd een aantal koloniale propagandafilms gedraaid, waarvan je er in de Artiesteningang één ziet. In die films werden geselecteerde Afrikanen langs Belgische ‘hoogtepunten’ gedirigeerd, in dit geval Congolese zeelieden met verlof in de haven van Antwerpen. De bezoeken gaan van culturele bezienswaardigheden naar monumenten die de kolonisatie verheerlijken. De voice-over zet de opgelegde bewondering van de bezoekers voor de zogenaamd onovertroffen westerse beschaving extra in de verf.
In een nieuwe gefilmde performance gaat KinAct Collective in dialoog met deze archieffilm. In tegenstelling tot de matrozen van toen die braaf het script moesten volgen, claimen ze met hun eigen lichaam en zelfgecreëerde kostuums de publieke ruimte. Met de energie van de straten van Kinshasa maken ze zich als radicale anti-flaneurs heel erg zichtbaar en hoorbaar in het Antwerpen van vandaag.
“Toza kaka betekent zowel ‘we zijn samen’ als ‘we zijn er (nog)’. Het is een verwijzing naar onze toekomstgerichte samenwerking als collectief, en het historisch samenzijn van België en de Democratische Republiek Congo – dat ook nog steeds doorgaat; ‘we zijn er nog’ is ook het afval dat door de straten wandelt en niet vergaat, en het is een uitspraak van veel van onze collega’s en vrienden in Kinshasa: de regering kijkt niet naar ons om, onze verhalen worden genegeerd, het leven is al eeuwen een strijd, maar toch zijn we er nog.” (Charlien Adriaenssens, performer KinAct)
