- De nummers bij de kunstwerken komen overeen met de nummers op de tentoonstellingsroute in de bezoekersgids.
- Je vindt deze kunstwerken ook in de virtuele tour.
Maurice Mbikayi heeft een BA in Grafisch Ontwerp van de Académie des Beaux-Arts in Kinshasa. Hij voltooide zijn Master of Fine Arts aan de Michaelis School of Fine Art (Universiteit van Kaapstad). Werk van Mbikayi was te zien op een aantal solotentoonstellingen, waaronder recentelijk: Coucou Crumble bij Gallery MOMO (2019, Kaapstad, Zuid-Afrika) en Masks Of Heterotopia bij Officine dell’Immagine (2018, Milaan, Italië). Hij werkte ook mee aan een aantal groepsprojecten waaronder: Still Here Tomorrow To High Five You Yesterday. in Zeitz Mocca (2019, Kaapstad, Zuid-Afrika); Congo Stars in Kunsthaus Graz (2018, Graz, Oostenrijk); ON/OFF in Casa Victor Hugo (2018, Havana, Cuba) en de Biënnale van Lubumbashi (2017, Lubumbashi, DRC). De kunst van Mbikayi richt zich op hedendaagse technologie en het dumpen van afval in Afrika en in het bijzonder in Congo. Mbikayi verzamelt deze restanten en verwerkt ze in zijn kunst. Dat resulteert in sculpturen, foto’s en performances die het materiaal terugkoppelen naar hun politieke context: namelijk de uitbuiting van onderbetaalde arbeiders en de milieu- en gezondheidsrisico’s van e-afval op het Afrikaanse continent. Minstens even belangrijk is dat deze manier van werken het ook mogelijk maakt om, met de woorden van de kunstenaar, ‘de veerkracht van het Afrikaanse volk te belichten, het heeft oneindig veel manieren gevonden om met beperkte middelen om te gaan.’
The Aesthetic Observer (2021)
Nummer 2 op de tentoonstellingsroute
Locatie: kunstpark
In de kledij van deze figuur zien we toetsen van oude computerklavieren. Het is een verwijzing naar de grondstoffen die nodig zijn in de hedendaagse technologie: het zijn nog steeds uitgebuite arbeiders die in Congo de ertsen uit de grond halen, en zo de westerse manier van leven mogelijk maken. En nadien dumpt het Westen de materialen dikwijls terug in Afrika als giftig afval. Mbikayi verzamelt de restanten en verwerkt ze in zijn kunst. Op die manier klaagt hij niet alleen deze scheefgetrokken situatie aan. Het is ook een hulde aan de veerkracht van het Afrikaanse volk, dat oneindig veel manieren heeft gevonden om het maximale te halen uit beperkte middelen. De ‘esthetische observeerder’ is een flaneur én een dandy, zoals de beroemde Congolese sapeurs. De dandy besteedt veel aandacht aan zijn uiterlijk, als een teken van verzet en onafhankelijkheid.
© Maurice Mbikayi — Foto: Léonard Pongo
Maurice Mbikayi, The Aesthetic Observer (2021) © The Artist/De kunstenaar, Photo: Léonard Pongo
Princesse Mathilde La Kinoise (2018) / Mademoiselle Amputée (2019)
Nummer 19 op de tentoonstellingsroute
Locatie: Gloriette
Deze twee vrouwenfiguren belichamen de relatie tussen de verrijking van de Belgische hogere klassen en de uitbuiting van Congo. Ook zij zijn gekleed in gerecycleerd elektronisch afval uit de eenentwintigste eeuw, zoals The Aesthetic Observer. Maar hun kostuums verwijzen naar het einde van de negentiende eeuw, toen Leopold II de plak zwaaide in Congo. Zo wordt een boog gemaakt tussen de uitbuiting toen en nu. Van het kind met de afgehakte handen onder het bewind van Leopold II naar de kinderen die vandaag coltan opgraven voor elektronische apparaten. De huidige Belgische koningin Mathilde wordt voorgesteld als een dame uit Kinshasa: omdat Congo de koninklijke familie rijkdom heeft gebracht, is iedere koninklijke nakomeling een Kinois(e). En omgekeerd verdient de Congolese dame koninklijke eer voor het overwinnen van alle moeilijkheden.
